Help, mijn kind stottert!

Wat is stotteren?

De World Health Organisation (WHO) omschrijft stotteren als volgt: "Spreken dat gekenmerkt is door frequent herhalen of verlengen van klanken, lettergrepen of woorden, of door frequente aarzelingen en pauzes die het ritmisch spreken onderbreken."

De American Psychiatric Association schrijft het volgende: "Stotteren is een communicatiestoornis gekenmerkt door overmatig, onvrijwillige onderbrekingen van de vlotte en ritmische stroom van spraak, in het bijzonder als de onderbrekingen bestaan uit herhalingen of verlengingen van een klank of lettergreep en als ze vergezeld zijn van emoties zoals angst of gedragingen zoals vermijden of duwen."

Met andere woorden: het spreken wordt onvrijwillig onderbroken. Die onderbrekingen zijn ofwel herhalingen, verlengingen of blokkeringen. Soms gaan die stottermomenten samen met spanning en/of angst.

Bij stotteren wordt een woord dus onderbroken of (deels) herhaald. Er zijn drie soorten stotters: herhalingen, verleningen en blokkeringen. Hieronder zie je enkele voorbeelden.

• herhaling: ki-ki-kikker, ta-ta-tafel
• verlenging: sssssslang, gggggroen
• blokkering: k...offie, t...afel op de puntjes wordt spanning opgebouwd. De adem stokt hier vaak. Dat is meteen een groot verschil tussen een blokkering en een stille pauze (zie IG-post hieronder).

Hieronder vind je nog een Instagrampost over het verschil tussen stotteren en normale onvloeiendheden.

Hoe kan ik mijn kind ondersteunen bij zijn/haar stotter?

Hieronder vind je enkele tips die je kan toepassen als je (vermoed dat je) kind stottert.

Focus op de inhoud

Focus op de inhoud van de boodschap in plaats van de manier waarop je kind spreekt. Luister aandachtig en geef daarna positieve feedback zoals: "Ik ben blij dat je me dit verteld hebt."

Op deze manier wordt je kind gestimuleerd om de volgende keer weer iets te komen vertellen.

Let op je gezichtsuitdrukking

Houd oogcontact met je kind tijdens het praten. Kijk met een vriendelijke blik. Vermijd fronsen en medelevend/hoopvol kijken. Vermijd zuchten.

Houd de spreekdruk laag

Hoe meer spreekdruk, hoe meer stotteren. Houd de spreekdruk laag door open vragen te vermijden, je eigen spreektempo te verlagen en deelname aan familiegesprekken optioneel te houden. Geef je kind de ruimte om te vertellen, omdat hij dat wil, niet omdat hij dat moet.

Wees open over stotteren

Wees niet bang om te praten over stotteren. Stel vragen en laat weten dat je geïnteresseerd bent op een positieve manier. Kinderen kunnen doorgaans zelf aangeven wat ze fijn en niet fijn vinden aan hun stotteren. Geef aan dat ze bij jou terecht kunnen als ze hun stotteren lastig vinden.

Vermijd negatieve luisteraarsreacties

Negatieve reacties worden nooit getolereerd. Wanneer je merkt dat anderen op een negatieve manier reageren op het stotteren, spreek hen hierover aan en kom samen tot een positieve oplossing. Geef informatie over stotteren aan de rest van de omgeving of laat je kind in kwestie er zelf iets over vertellen, als hij dat wil.

Wil je graag een handig overzicht van deze tips? Dan kan je hier onze freebie downloaden! De freebie hoort bij onze podcast Vanzelfsprekend. Onderaan dit artikel vind je een overzicht van de afleveringen die over stotteren gaan.

Gouden tip

Als je merkt dat ‘vragen’ meer spreekdruk en dus ook meer stotters geven, probeer dan je vraag eens om te vormen naar een opmerking. Hieronder enkele voorbeelden.

Situatie: spelen met een speelgoedkeuken

• Vraag: Wat ga je koken?
• Opmerking: Hmmm.. dat ruikt lekker.
• Vraag: Mag ik ook wat soep?
• Opmerking: Ik heb wel zin in een kom soep!

Op deze manier moet je kind niet antwoorden, maar wordt hij wel uitgenodigd om het te doen, als hij dat wilt.

Hoe leg je aan een kind uit hoe het komt dat hij/zij stottert?

Dat kan je doen aan de hand van de spreekfabriek. Alle info vind je in de Instagrampost hieronder!

Wanneer contacteer je een logopedist?

Een stottertherapeut is een logopedist, gespecialiseerd in stotteren. Hij/zij ondersteunt kinderen met een stotter. Heb je jouw kind al aangemeld, maar sta je eerst nog op een wachtlijst? Dan kan je alvast aan de slag met de tips hierboven.

Je contacteert best een logopedist als

• je vermoed dat je kind stottert,
• je merkt dat je kind last ondervindt van de (vermoedelijke) stotters,
• je je zelf zorgen maakt over de (vermoedelijke) stotters.

Let op: niet alle logopedisten hebben stotteren als specialisatie. Zoek dus specifiek naar een stottertherapeut om je kind aan te melden.

Lees je dit als logopedist en ben je niet gespecialiseerd in stotteren? Verwijs dan zeker door als je merkt de criteria hierboven voldaan zijn. Bespreek dit zeker goed met de ouders zodat jullie samen een gepaste beslissing kunnen nemen. Lees zeker ook even verder, want we kunnen je aan nog veel meer informatie helpen!

Wat als een kind in therapie of in de klas ook stottert?

Dan pas je best bovenstaande tips toe. Wil je toch graag al meer ondersteuning kunnen bieden? Dan kan je zeker onze videotraining bekijken. Daarin coveren we alle basiskennis over stotteren. Op die manier kan jij zeker al helpen tot het kind doorverwezen kan worden naar een stottertherapeut. Je vindt alle info via de knop!

Basiskennis stotteren

Ben jij hier aan het lezen als ouder (en ben je niet ook een logopedist)? Dan kan je de videotraining ook bekijken, maar ze is wel gericht op logopedisten en leerkrachten. Je zal er zeker heel wat nuttige informatie kunnen uithalen. Als ouder is het belangrijk om op tijd een stottertherapeut te contacteren als je merkt dat jouw kindje stottert en daar last van heeft. Hoe vroeger je hulp zoekt, hoe meer jij en je kind er aan zullen hebben.

Podcastafleveringen over stotteren

Je weet het misschien al, maar wij hebben een podcast: Vanzelfsprekend. Hier vind je daar meer informatie over! Vanzelfsprekend is vooral gericht op ouders, maar als logopedist kan je er absoluut ook veel nuttige zake uithalen.

In enkele afleveringen heeft Janne het over stotteren en legt ze heel wat uit. Er zit ook een getuigenis van Janne en van een ouder bij, zeker de moeite om eens te beluisteren. We hebben die specifieke afleveringen voor de gemakkelijkheid hieronder gezet.

Hopelijk had jij heel wat aan deze pagina en hebben we jouw vragen kunnen beantwoorden. 

Liefs x